กรุงเทพฯ 19 ก.พ. – เลขาฯ ส.ป.ก.รุดตรวจพื้นที่ดอยแม่สลอง พร้อมประชุมเจ้าหน้าที่ที่เกี่ยวข้องในพื้นที่ทุกฝ่าย แก้ปัญหาการบุกรุกก่อสร้างโรงแรม ร้านอาหาร เร่งหาข้อสรุปสถานะของพื้นที่ที่ยังทับซ้อน เพื่อให้แต่ละหน่วยงานใช้กฎหมายดำเนินการตามอำนาจหน้าที่ คาดคืนพื้นที่บางส่วนที่มีความลาดชันสูงทำการเกษตรไม่ได้คืนกรมป่าไม้
นายวิณะโรจน์ ทรัพย์ส่งสุข เลขาธิการ สำนักงานปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม (ส.ป.ก.) กล่าวว่า เดินทางไปตรวจสภาพพื้นที่ดอยแม่สลอง อ.แม่ฟ้าหลวง และ อ.แม่จัน จ.เชียงรายตามการมอบหมายของ ร.อ. ธรรมนัส พรหมเผ่า รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงเกษตร ย้ำให้แก้ไขการบุกรุกที่ ส.ป.ก.ทั่วประเทศ จากนี้ไปปัญหาทุกอย่างจะต้องหยิบยกขึ้นมาดำเนินการให้เกิดความกระจ่างต่อสังคมโดยด่วนที่สุด ทั้งนี้ ได้ให้นายมณู วงศ์สุนทร ปฏิรูปที่ดินจังหวัดเชียงราย เชิญปลัดจังหวัด เจ้าพนักงานสำนักป่าไม้ที่ 2 เชียงราย และสำนักอนุรักษ์ที่ 15 สรุปปัญหาร่วมกัน เพื่อหาแนวทางจัดการพื้นที่อย่างเหมาะสมและถูกต้องตามกฎหมาย เนื่องจากที่ผ่านมาคณะกรรมการปฏิรูปที่ดินจังหวัดที่มีผู้ว่าราชการจังหวัดเป็นประธานไม่สามารถแก้ไขได้ ทำให้ปัญหาเรื้อรังมานาน
สำหรับพื้นที่ดอยแม่สลองอยู่ในเขตปฏิรูปที่ดินโครงการป่าน้ำแม่คำ ป่าน้ำแม่สลอง และป่าน้ำแม่จันฝั่งซ้ายโซนอี มีพระราชกฤษฎีกากำหนดให้เป็นเขตปฏิรูปที่ดินเมื่อวันที่ 12 ธันวาคม 2537 เนื้อที่ 80,825 ไร่ ก่อนหน้านี้กองบัญชาการกองทัพไทยขอใช้พื้นที่บริเวณดังกล่าวจากกรมป่าไม้เมื่อวันที่ 25 มกราคม 2516 เนื้อที่ 90 ตารางเมตร (56,250 ไร่) และออกหนังสืออนุญาตให้ทหารจีนคณะชาติอพยพและครอบครัว (ทหารจีนกองพล 93) ใช้เป็นที่อยู่อาศัยและทำประโยชน์ในพื้นที่บริเวณดังกล่าว โดยส่งเสริมให้เป็นแหล่งท่องเที่ยวและพัฒนาอาชีพ ทำให้มีการใช้ประโยชน์ในที่ดินหลากหลายกิจกรรม ได้แก่ ภัตตาคาร ร้านอาหาร รีสอร์ท และโรงแรมจำนวนมาก เพื่อบริการนักท่องเที่ยว ทำให้เศรษฐกิจบนดอยแม่สลองขยายตัวอย่างรวดเร็ว ต่อมากองบัญชาการกองทัพไทยส่งมอบคืนพื้นที่ให้กรมป่าไม้ เมื่อวันที่ 24 มิถุนายน 2553 จากนั้นพื้นที่บริเวณดอยแม่สลองจึงอยู่ในเขตปฏิรูปที่ดินและเป็นอำนาจหน้าที่ของ ส.ป.ก.ในการดำเนินการปฏิรูปที่ดินตาม พ.ร.บ. การปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรมปี 2518 และแก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ 3) พ.ศ.2532 โดยปฏิรูปที่ดินจังหวัดเชียงรายออกเอกสาร ส.ป.ก. 4-01 ในโครงการดังกล่าวทั้งพื้นที่เกษตรกรรมและที่ดินชุมชน 199 ราย จำนวน 2,279 แปลง เนื้อที่ 8,419 ไร่
คณะกรรมการปฏิรูปที่ดินจังหวัดเชียงรายมีมติในการประชุมครั้งที่ 1/2557 กำหนดขอบเขตพื้นที่ชุมชนบนสันติคีรี ต.แม่สลองนอก อ.แม่ฟ้าหลวง เป็นพื้นที่เพื่อประกอบกิจการสนับสนุนเกี่ยวเนื่องกับการปฏิรูปที่ดิน เนื้อที่ 3,177 ไร่ แต่ปัญหากิจการหลายอย่าง เช่น รีสอร์ท โรงแรม ร้านขายของที่ระลึก การปลูกชาที่มิใช่เพื่อหวังผลิตผลทางการเกษตร แต่เพื่อให้นักท่องเที่ยวเข้าชมไร่ชา เป็นต้น ไม่สามารถขออนุญาตดำเนินการตาม พ.ร.บ.ปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม เนื่องจากไม่ชัดเจนว่าเป็นกิจการที่สนับสนุนเกี่ยวเนื่องกับการปฏิรูปที่ดิน หน่วยงานที่เกี่ยวข้องร่วมประชุมแก้ไขปัญหาแล้วเสนอให้กองทัพบกขอใช้ที่ดินจาก ส.ป.ก. เพื่อนำมาจัดให้แก่เกษตรกร โดยยึดหนังสืออนุญาตที่อนุญาตให้ทหารจีนกองพล 93 เข้าใช้ประโยชน์และให้เหตุผลการขอใช้ว่าเป็นการขยายโครงการพัฒนาดอยตุง (พื้นที่ทรงงาน) อันเนื่องมาจากพระราชดำริ นอกจากนี้ ราษฎรในพื้นที่ไม่ประสงค์ให้ที่ดินดังกล่าวอยู่ในบังคับของกฎหมาย ส.ป.ก. หรือหากจะใช้บังคับจะขออนุโลมให้เป็นพื้นที่ลักษณะพิเศษด้านความมั่นคงตามที่เคยได้รับอนุญาต
นายวิณะโรจน์ กล่าวว่า การประกอบอาชีพข้างต้นยังไม่เข้าข่ายเป็นกิจการที่สนับสนุนเกี่ยวเนื่องกับการปฏิรูปที่ดิน ทำให้ต้องหยุดการประกอบกิจการจนกว่าจะมีกลไกอื่นที่เอื้อให้ประกอบอาชีพดังกล่าวในที่ส.ป.ก. ได้ ดังนั้น สิ่งสำคัญคือต้องพิจารณาเรื่องสถานะของพื้นที่ให้ชัดเจนก่อนว่าการส่งมอบที่ดินจากกรมป่าไม้ให้เป็นเขตปฏิรูปที่ดินถือว่ามีความสมบูรณ์แล้วหรือไม่ หากที่ดินส่วนใดเป็นของหน่วยงานอื่น ได้แก่ กรมป่าไม้ กรมอุทยานแห่งชาติฯ สมควรที่แต่ละหน่วยงานจะให้อำนาจหน้าที่ดำเนินการแก้ไขตามกฎหมาย อีกทั้งบริเวณที่มีความลาดชันมากกว่าร้อยละ 35 ยากต่อการดูแลรักษาสำหรับการเกษตรจะกันคืนกรมป่าไม้
ก่อนหน้านี้ทางคณะกรรมการปฏิรูปที่ดินจังหวัดเชียงรายเสนอแนะการแก้ปัญหา 4 แนวทาง คือ 1.พื้นที่ดังกล่าวเป็นภูเขาสลับซับซ้อนและติดแนวชายแดนไทยพม่า เดิมผู้อพยพสามารถทำอาชีพได้ตามความประสงค์ โดยไม่จำกัด ดังนั้น จึงเห็นควรจัดพื้นที่ดังกล่าวให้เป็นพื้นที่พิเศษในการประกอบอาชีพหรือการอยู่อาศัยในพื้นที่ เพื่อให้ชุมชนและราษฎรในพื้นที่สามารถอยู่อาศัยโดยปกติสุข เช่น 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้ ซึ่งกรณีนี้อาจต้องนำสู่การแก้ไขปัญหาเชิงนโยบายของรัฐบาลหรือฝ่ายบริหารประเทศ 2. แต่งตั้งคณะทำงานเพื่อแก้ปัญหาพื้นที่บนดอยแม่สลองเป็นการเฉพาะ 3. กำหนดกิจกรรมท่องเที่ยวและกิจการที่สนับสนุนและเกี่ยวเนื่องกับการท่องเที่ยวดังกล่าวให้เป็นกิจการอื่นที่เป็นการสนับสนุนหรือเกี่ยวเนื่องกับการปฏิรูปที่ดิน ตามประกาศกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ออกตามความมาตรา 30 วรรค 5 แห่ง พ.ร.บ. ปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม พ.ศ. 2518 และแก้ไขเพิ่มเติม เนื่องจากบัญชีรายละเอียดรายการกิจการอื่น ๆ แนบท้าย ประกาศ ณ วันที่ 2 เมษายน พ.ศ. 2556 มิได้กำหนดกิจการประเภทดังกล่าวไว้ในข้อ 1.5 ของบัญชีดังกล่าว ดังนั้น กรณีนี้อาจจะเป็นกิจการอื่น ๆ ที่เป็นการบริการในเขตดำเนินการปฏิรูปที่ดินหรือกิจการอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้องกับความเป็นอยู่ของเกษตรกรในด้านเศรษฐกิจและสังคมในเขตดำเนินการปฏิรูปที่ดิน และ 4.หากไม่สามารถชี้ชัดได้ว่ากิจการดังกล่าวเข้าข่ายตามข้อ 2 หรือไม่ อย่างไร เห็นควรพิจารณาดำเนินการตามประกาศกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ เรื่อง กำหนดกิจการอื่นที่เป็นการสนับสนุนหรือเกี่ยวเนื่อง…ประกาศ ณ วันที่ 27 พฤศจิกายน พ.ศ. 2533 ข้อ 3
ทั้งนี้ กรณีมีปัญหาเกี่ยวกับประเภทกิจการอื่นที่เป็นการสนับสนุนหรือเกี่ยวเนื่องกับการปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม ตามที่กำหนดไว้ในประกาศนี้ให้เสนอคณะกรรมการปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม (คปก.) พิจารณาวินิจฉัย สำหรับปัญหานี้คณะกรรมาธิการเกษตรและสหกรณ์ สภานิติบัญญัติแห่งชาติรับทราบแล้ว เมื่อวันที่ 12 กุมภาพันธ์ 2561 โดยจะนำเรื่องดังกล่าวไปหารือหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เพื่อหาแนวทางแก้ไขปัญหาและลดความขัดแย้งในพื้นที่ต่อไป แต่จนถึงขณะนี้ยังไม่มีความคืบหน้า.-สำนักข่าวไทย
