บทความนี้เรียบเรียงโดยเทคโนโลยีปัญญาประดิษฐ์ (Artificial Intelligence : AI) โดยมีเนื้อหาหลักจากคลิปวิดีโอ

28 กันยายน 2568

ตามที่มีการแชร์คำแนะนำการแก้ปัญหาไซนัสให้หายได้ ด้วยการนำดอกปีบ ล้างน้ำ ดึงเกสรออก และตากแห้งให้สนิท จากนั้นม้วนด้วยใบตองใส่ยาเส้น จุดและสูบพ่นออกทางจมูกวันละ 2 ครั้ง อาการไซนัสจะหายไปได้ภายใน 1 สัปดาห์นั้น

บทสรุป : ไม่จริง ไม่ควรแชร์

ศูนย์ชัวร์ก่อนแชร์ ตรวจสอบกับ รศ.นพ.บุญสาม รุ่งภูวภัทร ภาควิชาโสต ศอ นาสิกวิทยา คณะแพทยศาสตร์ โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล

(สัมภาษณ์เมื่อ 19 มิถุนายน 2568)

ดอกปีบแก้ไซนัสได้จริงหรือ ?

ผู้เชี่ยวชาญยืนยันว่าวิธีการใช้ดอกปีบม้วนใบตองใส่ยาเส้น จุดสูบควันพ่นทางจมูกนั้น “น่าจะไม่จริงเลย” และ “ไม่น่าจะถูกหลักทางการแพทย์” ที่สำคัญคือ “น่าจะทำให้อาการแย่ลงด้วยซ้ำ”

ทำไมวิธีนี้จึงไม่ถูกต้องและเป็นอันตราย ?

เยื่อบุของช่องไซนัสมีขนและเซลล์พัดโบกที่ทำหน้าที่ขับเสมหะและสิ่งแปลกปลอมออกไป ควันพิษต่าง ๆ รวมถึงควันบุหรี่ จะทำให้เยื่อบุจมูกเกิดการอักเสบและบวมมากยิ่งขึ้น การเผาสมุนไพรในลักษณะนี้ โดยเฉพาะการเผาไหม้ที่ไม่สมบูรณ์ จะทำให้เกิดก๊าซคาร์บอนมอนอกไซด์ในปริมาณมาก ซึ่งเป็นสารพิษต่อร่างกาย ก๊าซนี้จะเข้าสู่ปอด ไปแย่งจับออกซิเจนกับเซลล์เม็ดเลือดแดง ทำให้การแลกเปลี่ยนก๊าซแย่ลง ซึ่งจะส่งผลเสียต่อร่างกายโดยรวม และยิ่งทำให้อาการไซนัสอักเสบแย่ลงไปอีก

วิธีการรักษาไซนัสอักเสบที่ถูกต้องตามหลักการแพทย์

การรักษาไซนัสอักเสบที่ถูกต้องตามมาตรฐานทางการแพทย์จะเน้นการลดการอักเสบและจัดการกับการติดเชื้อ

• ยาสเตียรอยด์พ่นจมูก : เป็นวิธีการรักษาที่มีประสิทธิภาพสูง สามารถลดการอักเสบของเยื่อบุในไซนัสได้ ยาเหล่านี้มีความปลอดภัยสูง และบางชนิดสามารถหาซื้อได้ตามร้านขายยาในประเทศไทย แต่ควรใช้ตามข้อบ่งชี้และคำแนะนำ ยาสเตียรอยด์พ่นจมูกจะช่วยให้ผู้ป่วยหายเร็วขึ้นหรือมีความรุนแรงของอาการลดลง
• การสูดดมไอน้ำ : แม้หลายคนเชื่อว่าการสูดดมไอน้ำจะช่วยให้อาการไซนัสดีขึ้น แต่ผลการวิจัยกลับพบว่า “ทำให้อาการแย่ลง” ดังนั้นจึง “ไม่แนะนำให้ทำ”
• หลีกเลี่ยงพฤติกรรมและสภาพแวดล้อมที่เป็นผลเสีย
  • ควันบุหรี่ : มีผลเสียต่อระบบทางเดินหายใจอย่างมาก
  • มลภาวะ PM2.5 : ในช่วงที่มีฝุ่น PM2.5 ระบาด ผู้ป่วยโรคทางเดินหายใจรวมถึงไซนัสอักเสบจะมีจำนวนเพิ่มขึ้น เนื่องจากฝุ่นทำให้เยื่อบุจมูกบวมและอักเสบ ดังนั้นการหลีกเลี่ยงปัจจัยเหล่านี้จึงเป็นสิ่งจำเป็น

การรักษาไซนัสอักเสบตามสาเหตุ

ไซนัสอักเสบสามารถเกิดได้จากเชื้อไวรัสหรือแบคทีเรีย ซึ่งมีแนวทางการรักษาที่แตกต่างกัน

1. ไซนัสอักเสบจากเชื้อไวรัส : หากอาการไม่แย่ลงและเป็นไม่เกิน 10 วัน การรักษาจะเน้นตามอาการ เช่น:
   1. ยาลดคัดจมูก : สามารถใช้ยาแก้คัดจมูกชนิดรับประทานหรือพ่นได้ แต่ไม่ควรใช้นานเกิน 1 สัปดาห์
   1. ยาแก้ไอและยาละลายเสมหะ : สามารถซื้อหามาใช้ได้หากมีอาการไอและเสมหะ แม้จะไม่มีหลักฐานยืนยันชัดเจนว่าช่วยได้มากนัก แต่ก็ไม่มีผลเสีย หากอาการเริ่มดีขึ้นในวันที่ 4-5 แสดงว่าเป็นแนวโน้มที่ดีและผู้ป่วยมักจะหายเองได้
2. ไซนัสอักเสบจากเชื้อแบคทีเรีย : หากอาการรุนแรง เป็นมานานกว่า 10 วัน และได้รับการวินิจฉัยจากแพทย์ว่าเป็นไซนัสอักเสบจากเชื้อแบคทีเรีย การรักษาจะประกอบด้วย:
   1. ยาปฏิชีวนะ : เป็นยาหลักที่จำเป็นต้องได้รับจากแพทย์เท่านั้น
   1. การรักษาตามอาการร่วม : เช่น ยาแก้คัดจมูก และยาสเตียรอยด์พ่นจมูก ซึ่งจะช่วยลดความรุนแรงของอาการและช่วยให้หายเร็วขึ้น

ข้อควรระวังเกี่ยวกับการใช้ยาปฏิชีวนะ

ผู้ป่วยไม่ควรซื้อยาปฏิชีวนะมากินเองโดยไม่ได้รับการวินิจฉัยจากแพทย์ เพราะอาจเกิดผลเสียมากกว่าผลดี ได้แก่

• เกิดผลข้างเคียงจากยา
• ยาอาจไม่ช่วยให้อาการดีขึ้น
• เพิ่มความเสี่ยงของการเกิดเชื้อดื้อยา

สรุป

ข้อมูลที่แชร์บนโซเชียลมีเดียเกี่ยวกับการใช้ดอกปีบสูบควันเพื่อรักษาไซนัสอักเสบนั้น “ไม่จริง” และเป็นอันตรายอย่างยิ่ง การพ่นควันเข้าจมูกจะยิ่งทำให้อาการแย่ลงและอาจเกิดอันตรายต่อร่างกายได้ การรักษาไซนัสอักเสบที่ถูกต้องควรอยู่ภายใต้คำแนะนำของแพทย์ โดยพิจารณาจากสาเหตุและความรุนแรงของอาการ การเลือกวิธีการรักษาที่ถูกต้องจะช่วยลดโอกาสการเกิดโรคที่อันตรายมากยิ่งขึ้น และนำไปสู่สุขภาพที่ดีขึ้นได้

หากมีข้อสงสัยเกี่ยวกับสุขภาพหรือข้อมูลใด ๆ ที่ได้รับมาทางออนไลน์ ควรตรวจสอบความถูกต้องจากแหล่งข้อมูลที่น่าเชื่อถือหรือปรึกษาผู้เชี่ยวชาญก่อนที่จะเชื่อหรือแชร์ต่อ

ตรวจสอบข้อเท็จจริงโดย : พีรพล อนุตรโสตถิ์
ตรวจสอบบทความโดย : ชยานิษฐ์ ผ่องใส

ติดตามชมรายการชัวร์ก่อนแชร์ : ดอกปีบ แก้ปัญหาไซนัสได้ จริงหรือ ?