ชัวร์ก่อนแชร์: วัคซีนโควิด-19 ทำให้เป็นโรคเรื้อน จริงหรือ?

29 มกราคม 2566
แปลและเรียบเรียงบทความโดย : อดิศร สุขสมอรรถ
ตรวจทานและพิสูจน์อักษร : คมส์ธนนท์ ศุขอัจจะสกุล


ข้อมูลที่ถูกแชร์ :

มีข้อมูลบิดเบือนเผยแพร่ทาง Instagram ในสหรัฐอเมริกา ที่อ้างว่าศูนย์ควบคุมและป้องกันโรคแห่งชาติสหรัฐอเมริกา (CDC) ประกาศเตือนถึงความเสี่ยงการป่วยเป็นโรคเรื้อนของผู้ฉีดวัคซีนโควิด-19 หลังพบผู้ป่วยโรคเรื้อนมากผิดปกติในรัฐฟลอริดา สหรัฐอเมริกา นับตั้งแต่มีการรณรงค์วัคซีนโควิด-19 เป็นต้นมา และไม่พบว่ามีปัจจัยเสี่ยงอื่นใดนอกจากวัคซีนที่คาดว่าจะกระตุ้นให้เกิดการแพร่ระบาด


บทสรุป :

  1. ผู้ป่วยเป็นโรคเรื้อนต้องมีเชื้อแบคทีเรีย Mycobacterium Leprae ในร่ายกายเท่านั้น
  2. แม้มีรายงานว่าระบบภูมิคุ้มกันจากวัคซีนโควิด-19 อาจไปกระตุ้นให้ผู้มีเชื้อในร่างกายเกิดโรคเรื้อน แต่การติดเชื้อไวรัสโควิด-19 สามารถกระตุ้นการเกิดโรคเรื้อนมากกว่า
  3. แม้สามารถติดผ่านระบบทางเดินหายใจ แต่การรักษาผู้ป่วยโรคเรื้อนในปัจจุบันทำได้ง่ายกว่าในอดีต

FACT CHECK : ตรวจสอบข้อเท็จจริง :

ข้ออ้างดังกล่าว นำมาจากรายงานของวารสารการแพทย์ Emerging Infectious Diseases ที่เผยแพร่ทางเว็บไซต์ของศูนย์ควบคุมและป้องกันโรคแห่งชาติสหรัฐอเมริกา (CDC) โดยรายงานถึงกรณีศึกษาของผู้ป่วยชายวัย 54 ปีในรัฐฟลอริดา ที่ป่วยเป็นโรคเรื้อนในเดือนสิงหาคม 2023 ในรายงานยังกล่าวถึงการเพิ่มขึ้นของผู้ป่วยโรคเรื้อนในรัฐทางตอนใต้ของสหรัฐอเมริกาตั้งแต่ปี 2020 เป็นต้นมา โดยปี 2020 มีการพบผู้ป่วยโรคเรื้อนรายใหม่ถึง 159 ราย ซึ่งส่วนใหญ่อาศัยอยู่ในรัฐฟลอริดา


อย่างไรก็ดี ชาร์ลส์ ดันน์ แพทย์ประจำบ้านปี 3 (Chief Resident) ของหลักสูตร Orlando Dermatology Residency Program และเป็นหนึ่งในทีมงานที่เผยแพร่รายงานดังกล่าว ยืนยันว่า รายงานการแพร่ระบาดของผู้ป่วยโรคเรื้อนในรัฐฟลอริดา ไม่มีความเกี่ยวข้องกับวัคซีนโควิด-19 เนื่องจากเป็นการระบาดที่เกิดขึ้นก่อนที่วัคซีนจะถูกนำมาใช้ในช่วงปลายปี 2020 นั่นเอง

นอกจากนี้ ระบบเฝ้าระวังความปลอดภัยจากวัคซีนหลาย ๆ แห่ง ก็ไม่พบการเพิ่มขึ้นของผู้ป่วยโรคเรื้อนโดยมีสาเหตุจากวัคซีนโควิด-19 เช่นกัน

สาเหตุการเกิดโรคเรื้อน

โรคเรื้อน คือโรคติดต่อเรื้อรังที่เกิดจากเชื้อแบคทีเรีย Mycobacterium Leprae ผู้ป่วยจะมีอาการผิดปกติทางผิวหนังและระบบประสาท เช่น มีแผลผื่นแดง กล้ามเนื้ออ่อนแรง ไร้ความรู้สึก จนถึงเป็นอัมพาต

แม้โรคเรื้อนจะติดต่อผ่านระบบทางเดินหายใจ แต่การที่ใครสักคนจะป่วยเป็นโรคเรื้อนไม่ได้เกิดขึ้นโดยง่าย เนื่องจาก 95% ของประชากรต่างมีภูมิคุ้มกันโรคเรื้อนอยู่ในร่างกาย นอกจากนี้ การรักษาโรคเรื้อนในปัจจุบันยังทำได้ง่ายกว่าในอดีต โดยมีระยะเวลาในการรักษาประมาณ 6 เดือนถึง 1 ปี

การที่ผู้โพสต์อ้างว่า การระบาดของโรคเรื้อนในฟลอริดา ไม่มีปัจจัยอื่นใดนอกจากวัคซีนเป็นการอ้างที่ไม่เป็นจริง เพราะในรายงานพบว่า เชื้อโรคเรื้อนที่ระบาดในฟลอริดา มาจากสายพันธุ์แบคทีเรียที่พบในตัวนิ่ม จึงเชื่อว่าสาเหตุการระบาดน่าจะมาจากการแพร่เชื้อจากสัตว์สู่คน

ชาร์ลส์ ดันน์ ย้ำว่าการวินิจฉัยสาเหตุการป่วยเป็นโรคเรื้อนเป็นเรื่องยาก เพราะเป็นโรคที่เกิดจากเชื้อแบคทีเรียที่ใช้เวลาเติบโตนานนับปี ดังนั้นการป่วยเป็นโรคเรื้อนในปัจจุบัน อาจมีสาเหตุจากการรับเชื้อแบคทีเรีย Mycobacterium Leprae มาหลายปีก่อนหน้านั้นก็เป็นได้

ความสัมพันธ์ของโรคเรื้อนกับวัคซีนโควิด-19

มีงานวิจัยไม่น้อยที่ศึกษาการเกิดโรคเรื้อนในผู้ป่วยที่เพิ่งฉีดวัคซีนโควิด-19 มาได้ไม่นาน

อย่างไรก็ตาม รายงานเหล่านั้นไม่ได้ระบุว่าวัคซีนโควิด-19 คือสาเหตุหลักของการเกิดโรคเรื้อน แต่เกิดจากการตอบสนองของระบบภูมิคุ้มกันที่มีต่อวัคซีน ที่ไปกระตุ้นให้ผู้รับวัคซีนที่มีเชื้อแบคทีเรีย Mycobacterium Leprae ในร่างกาย มีอาการของโรคเรื้อนเกิดขึ้นในที่สุด

ดังนั้น ผู้รับวัคซีนโควิด-19 ที่ไม่มีเชื้อแบคทีเรีย Mycobacterium Leprae ในร่างกาย จะไม่มีทางป่วยเป็นโรคเรื้อนจากวัคซีนโควิด-19

นอกจากนี้ ยังมีงานวิจัยที่พบว่า การติดเชื้อหรือรับวัคซีนชนิดอื่น ๆ เช่น การติดเชื้อโรคระบบทางเดินหายใจหรือการฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่ มีส่วนกระตุ้นการป่วยโรคเรื้อนของคนที่มีเชื้อแบคทีเรีย Mycobacterium Leprae เช่นเดียวกัน

ดร. เจสซิกา แฟร์ลีย์ แพทย์โรคติดเชื้อและผู้เชี่ยวชาญด้านโรคเรื้อนจากมหาวิทยาลัยเอมโมรี อธิบายว่า ผู้ที่จะป่วยเป็นโรคเรื้อนจะต้องมีเชื้อแบคทีเรีย Mycobacterium Leprae ในร่างกายเท่านั้น ส่วนหลักฐานเชื่อมโยงความสัมพันธ์ระหว่างโรคเรื้อนกับวัคซีนโควิด-19 ในปัจจุบันก็ยังมีจำกัด ซึ่งหลักการเดียวกันนี้ สามารถเชื่อมโยงได้ว่า การติดเชื้อโควิด-19 ก็สามารถกระตุ้นให้ผู้ป่วยเป็นโรคเรื้อนเช่นเดียวกัน

นอกจากนี้ ศูนย์ควบคุมและป้องกันโรคแห่งชาติสหรัฐอเมริกา (CDC) ยืนยันว่า ไม่พบการเพิ่มขึ้นของผู้ป่วยโรคเรื้อนจากการรับวัคซีนชนิดใด ๆ อีกด้วย

ข้อมูลอ้างอิง :

https://healthfeedback.org/claimreview/covid19-vaccines-dont-cause-leprosy-arent-responsible-leprosy-cases-florida/
https://apnews.com/article/fact-check-florida-leprosy-cases-cdc-covid-vaccines-352032756100

ดูข่าวเพิ่มเติม

หากได้รับอะไรมา อย่าเพิ่งแชร์ต่อ ส่งมาตรวจสอบกับ “ศูนย์ชัวร์ก่อนแชร์”
LINE :: @SureAndShare หรือคลิก http://line.sure.guru
FB :: https://www.facebook.com/SureAndShare
YouTube :: https://www.youtube.com/@SureAndShare
Twitter :: https://www.twitter.com/SureAndShare
IG :: https://instagram.com/SureAndShare
Website :: http://www.ชัวร์ก่อนแชร์.com
TikTok :: https://www.tiktok.com/@sureandshare

สมัครรับฟรี ชัวร์ก่อนแชร์ Newsletter ส่งถึงกล่องอีเมลของคุณทุกสัปดาห์ :: https://i.sure.guru/sureandshareNewsletter

หมายเหตุ : โฆษณาที่ปรากฏอยู่บนหน้าเว็บไซต์นี้ แสดงผลโดยอัตโนมัติจากบริษัทผู้ให้บริการโฆษณา ไม่ใช่การสนับสนุนหรือส่งเสริมจากศูนย์ชัวร์ก่อนแชร์แต่อย่างใด

Top Viewed • อ่านมากสุด

ดูทั้งหมด

หนุ่มซิ่งกระบะชนเสาไฟฟ้าล้มขวางถนน 12 ต้น

ชลบุรี 28 ก.ย. – หนุ่มซิ่งกระบะพุ่งชนเสาไฟฟ้า บนถนนสายบึง-บ่อวิน อ.ศรีราชา จ.ชลบุรี ล้มขวางถนน 12 ต้น ทำให้ไฟฟ้าดับตลอดแนว รวมทั้งต้องปิดการสัญจรตลอดทั้งวัน คาดจะกลับมาเปิดการจราจรตามปกติได้วันพรุ่งนี้ (29 ก.ย.) รถกระบะพุ่งชนเสาไฟฟ้า บนถนนสายบึง-บ่อวิน ต.บ่อวิน อ.ศรีราชา จ.ชลบุรี ล้มขวางถนน 12 ต้น เป็นเสาไฟฟ้าแรงสูง 6 ต้น เสาไฟฟ้าสูง 12 เมตร อีก 6 ต้น ระยะทาง 500 เมตร โชคดีนายสิทธิพงษ์ อายุ 41 ปี คนขับ บาดเจ็บเล็กน้อย แต่ทำให้ไฟฟ้าดับตลอดแนว รวมทั้งต้องปิดการสัญจรบนถนนสายบึง-บ่อวิน ตลอดทั้งวัน คาดว่าจะกลับมาเปิดการจราจรตามปกติได้วันพรุ่งนี้ (29 ก.ย.) จากการสอบสวนทราบว่า นายสิทธิพงษ์ เพิ่งเลิกงาน ขับรถกลับบ้านด้วยความเร็ว อาจหลับใน ทำให้รถเปลี่ยนเลนข้ามไปชนกับเสาไฟฟ้าอีกฝั่ง ส่วนความเสียหายยังประเมินค่าไม่ได้.-สำนักข่าวไทย

“อนุทิน” ร่วมงานศพพ่อ “อัครเดช” โชว์หวานยกความสัมพันธ์จีบเข้า ภท.

ราชบุรี 28 ก.ย.- “อนุทิน” ร่วมสวดอภิธรรมศพพ่อ “สส.อัครเดช” โชว์หวานยกความสัมพันธ์จีบเข้าภูมิใจไทย ลั่นได้ส่งจิตขออนุญาตคุณพ่อแล้ว นายอนุทิน ชาญวีรกูล นายกรัฐมนตรีและรัฐมนตาีว่าการกระทรวงมหาดไทย พร้อมด้วยนายนภินทร ศรีสรรพางค์ รัฐมนตรีประจำสำนักนายกรัฐมนตรี นายศักดา วิเชียรศิลป์ รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงมหาดไทย นายสรอรรถ กลิ่นประทุม อดีต สส.บัญชีรายชื่อ พรรคภูมิใจไทย ได้ร่วมไว้อาลัยและสวดอภิธรรมศพ คุณพ่อวุฒิพงศ์ วงษ์พิทักษ์โรจน์ บิดาของนายอัครเดช วงษ์พิทักษ์โรจน์ สส.ราชบุรี พรรครวมไทยสร้างชาติ เมื่อค่ำวันที่ 27 ก.ย. ที่จังหวัดราชบุรี โดยมีผู้ว่าราชการจังหวัดราชบุรี หัวหน้าส่วนราชการ และประชาชนกว่า 2,000 ร่วมพิธีโดยเป็นการสวดอภิธรรมเป็นคืนที่ 4 และจะมีพิธีบรรจุศพในวันที่ 30 ก.ย. นี้ ในช่วงท้าย นายอนุทิน ได้กล่าวกับผู้ที่ร่วมสวดอภิธรรมศพ ว่า ตนเองมีความสนิทสนมกับ นายอัครเดช มาหลายปีแล้ว นายอัครเดชเป็นคนมีความวิริยะอุสาหะ ตั้งใจทำงานให้พี่น้องประชาชน ตนมีความชื่นชมและศรัทธา ในความขัยนขันแข็งของท่าน ยิ่งไปกว่านั้นการปฏิบัติหน้าที่ในสภาผู้แทนราษฎร ท่านก็ทำหน้าที่ได้ดีเป็นดาวสภา […]

โซเชียลแห่ชื่นชม “สีหศักดิ์” กร้าว เวที UNGA

กรุงเทพฯ 28 ก.ย. – โซเชียลแห่ชื่นชม “สีหศักดิ์” กร้าว เวที UNGA หลัง “อนุทิน” มอบดาบการทูตสู้กัมพูชา ขณะนายกฯ ย้ำยึดสันติในการแก้ปัญหา เพื่อประโยชน์ของประเทศ ภายหลังจากที่นายสีหศักดิ์ พวงเกตุแก้ว รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศ กล่าวในเวทีการประชุมสมัชชาสหประชาชาติ หรือ UNGA สมัยสามัญ ครั้งที่ 80 ที่นครนิวยอร์ก ทำให้กระแสโซเชียลในประเทศไทย พึงพอใจกับการทำหน้าที่รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศ ในรัฐบาลของนายอนุทิน ชาญวีรกูล นายกรัฐมนตรี เป็นอย่างมาก ทั้งนี้ การเดินทางไปเวที UNGA ของนายสีหศักดิ์ ครั้งนี้ยึดแนวทางแก้ปัญหาความมั่นคงและการต่างประเทศ ที่นายอนุทิน มอบหมายให้ดำเนินการ โดยใช้มาตรการทางการทหารควบคู่กับการทูต เพื่อรักษาอธิปไตยอย่างสันติ เพื่อผลประโยชน์ของประชาชน โดยเฉพาะในกรณีพิพาทไทย-กัมพูชา ขณะที่นายอนุทิน เชื่อว่า การกล่าวถ้อยแถลงในที่ประชุม UNGA ของนายสีหศักดิ์ ทำให้คนไทยมีความเชื่อมั่นอย่างชัดเจนต่อจุดยืนของรัฐบาล สำหรับนโยบาย 4 เดือน 4 ภารกิจหลัก คืนความมั่นใจให้ประเทศไทย ตามนโยบายรัฐบาลของนายอนุทิน […]

กรมอุตุฯ เตือนฝนถล่มทั่วไทย รับมืออิทธิพลพายุบัวลอย

กทม. 28 ก.ย.- กรมอุตุฯ เตือนทั่วไทยรับมือฝนถล่ม อาจเกิดน้ำท่วมฉับพลัน น้ำป่าไหลหลาก และน้ำล้นตลิ่ง จับตาอิทธิพลพายุไต้ฝุ่น “บัวลอย” คาดเคลื่อนขึ้นฝั่งเวียดนามตอนบน พรุ่งนี้ (29 ก.ย.) กรมอุตุนิยมวิทยาเผยประเทศไทยมีฝนตกหนักหลายพื้นที่ และมีฝนตกหนักถึงหนักมากบางแห่งบริเวณภาคตะวันออกเฉียงเหนือ และภาคตะวันออก โดยเฉพาะบริเวณจังหวัดสกลนคร นครพนม อุดรธานี ขอนแก่น กาฬสินธุ์ มุกดาหาร จันทบุรี และตราด ขอให้ประชาชนบริเวณประเทศไทยตอนบนระวังอันตรายจากฝนตกหนักถึงหนักมากและฝนที่ตกสะสม ซึ่งอาจทำให้เกิดน้ำท่วมฉับพลัน น้ำป่าไหลหลาก และน้ำล้นตลิ่ง โดยเฉพาะพื้นที่ลาดเชิงเขาใกล้ทางน้ำไหลผ่าน พื้นที่ลุ่ม และพื้นที่น้ำท่วมขัง เนื่องจากร่องมรสุมกำลังแรงพาดผ่านภาคเหนือตอนล่าง ภาคกลางตอนบน และภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนล่าง ประกอบกับมรสุมตะวันตกเฉียงใต้กำลังแรงพัดปกคลุมทะเลอันดามัน ภาคใต้ และอ่าวไทย สำหรับคลื่นลมบริเวณทะเลอันดามันและอ่าวไทยมีกำลังแรง โดยทะเลอันดามันตอนบนมีคลื่นสูง 2-3 เมตร บริเวณที่มีฝนฟ้าคะนองคลื่นสูงมากกว่า 3 เมตร ส่วนทะเลอันดามันตอนล่างและอ่าวไทยตอนบนมีคลื่นสูงประมาณ 2 เมตร บริเวณที่มีฝนฟ้าคะนองคลื่นสูงประมาณ 2 เมตร ขอให้ชาวเรือเดินเรือด้วยความระมัดระวัง และหลีกเลี่ยงการเดินเรือในบริเวณที่มีฝนฟ้าคะนอง อนึ่ง พายุไต้ฝุ่น […]

ข่าวแนะนำ

สีสัน! อภิปรายนโยบายรัฐบาลวันแรก

29 ก.ย.- การแถลงนโยบายรัฐบาลวันนี้ เหมือนเป็นการซ้อมศึกซักฟอกย่อย เพราะมีการตอบโต้และตั้งฉายามากมาย ติดตามสีสันการอภิปรายนโยบายฯ วันแรก .-สำนักข่าวไทย

เตรียมรับมือพายุบัวลอย คาดฝนหนักคืนนี้

29 ก.ย.- หลายพื้นที่เฝ้าระวังฝนตกหนัก จากอิทธิพล #พายุบัวลอย เชียงใหม่เปิดประตูระบายน้ำทุกจุด เร่งระบายน้ำปิงลงทะเลสาบดอยเต่า พร่องน้ำในเขื่อนแม่งัดฯ เตรียมรับน้ำฝน คาดตกหนักคืนนี้ ขณะที่ จ.นครราชสีมา น้ำล้นสปิลเวย์ เตือนประชาชนระวังน้ำท่วมฉับพลัน พายุฝนตกกระหน่ำหลายพื้นที่จังหวัดสระแก้ว โดยพื้นที่ ต.บ้านแก้ง อ.เมืองสระแก้ว นายก อบต.บ้านแก้ง พร้อมผู้นำชุมชน และอาสาสมัครกู้ภัย ได้นำเรือเครื่องยนต์ท้องแบน เข้าช่วยเหลือ ตาชู-ยายทองคำ และสุนัข 1 ตัว ออกจากบ้านที่โดนน้ำป่าไหลหลาก เข้าท่วมเกือบมิดหลังคา  มาอยู่ในที่ปลอดภัย ยายทองคำ เล่าว่าเมื่อคืนพักอยู่กับตาและหมา กำลังจะเข้านอนแต่ก็มีฝนตกตลอดทั้งคืน น้ำที่คลองก็ยังไม่เห็นว่าจะขึ้นล้นตลิ่งเท่าไร แต่ก็กังวล จึงเฝ้าดูกระทั่งน้ำไหลมาและเข้าท่วม ตกใจ จึงได้นำสุนัขขึ้นบนบ้าน ส่วนข้าวของก็เก็บไม่ทัน จากนั้นจึงอยู่แต่บนบ้านจนถึงเช้า กู้ภัยมาช่วยนำออกมาจากบ้าน อยู่มาหลายสิบปีไม่เคยเจอแบบนี้มาก่อนเลย  ผู้ว่าฯ เชียงใหม่ เตรียมรับมือพายุบัวลอย คาดตกหนักคืนนี้ เมื่อช่วงเย็นที่ผ่านมา หลายพื้นที่เชียงใหม่ เริ่มมีฝนตกลงมาบ้างแล้ว ระดับน้ำในลำน้ำปิงที่ไหลผ่านตัวเมืองเชียงใหม่ ที่จุดวัดพี1 เชิงสะพานนวรัฐ ยังอยู่ที่ 2 เมตร 49 เซนติเมตร ต่ำกว่าจุดวิกฤติแจ้งเตือนที่ […]

แถลงนโยบายวันแรกเดือด ประท้วงกันวุ่น

29 ก.ย.- สภาเดือด! แถลงนโยบายรัฐบาลวันแรก อภิปรายตอบโต้-ประท้วงกันเป็นระยะ เมื่อมีการพาดพิงปมเขากระโดง-ฮั้ว สว. แต่ประธานฯ คุมสถานการณ์ได้ ด้านนายกฯ ไม่กังวลวาทกรรมของฝ่ายค้าน ชี้ประเด็นซ้ำๆ และมีการแถลงข้อเท็จจริงไปแล้ว -สำนักข่าวไทย

ฝ่าดงทุ่นระเบิดเคลียร์พื้นที่บ้านชำราก “ผลักดัน-รื้อถอน”

29 ก.ย.- ทหารเรือฝ่าดงทุ่นระเบิดเข้าเคลียร์พื้นที่บ้านชำราก จ.ตราด ผลักดันกำลังฝ่ายตรงข้าม-รื้อถอนสิ่งปลูกสร้าง 3 หลัง รุกล้ำเขตอธิปไตยไทย ขณะที่ชาวบ้านหนองจาน จ.สระแก้ว นำอาหารมอบให้ทหารแนวหน้า ยังไม่พบความเคลื่อนไหวผิดปกติ พลเรือเอก จิรพล ว่องวิทย์ ผู้บัญชาการทหารเรือ และพลเรือเอก ไพโรจน์ เฟื่องจันทร์ ว่าที่ ผู้บัญชาการทหารเรือ คนใหม่ มอบหมายพลเรือโทอภิชาติ ทรัพย์ประเสริฐ ผู้บัญชาการหน่วยบัญชาการนาวิกโยธิน และผู้บัญชาการกองกำลังป้องกันชายแดนจันทบุรี-ตราด (กกล.กปช.จต.) เข้าเคลียร์พื้นที่ชายแดนบ้านชำราก อันเป็นอธิปไตยของไทย โดยหน่วยเฉพาะกิจนาวิกโยธินตราด กองกำลังป้องกันชายแดนจันทบุรีตราด จึงได้ผลักดันกองกำลังกัมพูชา ออกจากพื้นที่บริเวณตรงข้ามบ้านหนองรี ตำบลชำราก ไม่มีกำลังฝ่ายกัมพูชาวางกำลังแล้ว ผลจากการปฏิบัติการ บรรลุเป้าหมายสำคัญ คือ สามารถทำลายสิ่งปลูกสร้างทั้ง 3 หลังลงได้อย่างสิ้นเชิง ที่สำคัญที่สุดคือ สามารถผลักดันกำลังฝ่ายตรงข้ามให้ออกจากพื้นที่รุกล้ำได้อย่างสมบูรณ์ ประชาชนนำอาหารมอบทหารแนวหน้า บ้านหนองจาน จ.สระแก้ว ส่วนที่บ้านหนองจาน จังหวัดสระแก้ว บรรยาศเงียบเหงา แต่ยังคงมีประชาชนเดินทางนำอาหาร เช่น ไข่ไก่ น้ำดื่ม นำมามอบให้กับทหารแนวหน้า ถึงแม้จะไม่คึกคักเหมือนวันก่อนๆ […]